رئیسی ناتوان، ملت سرگردان

از ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی کمی بیش از یک ماه گذشته است. درست است که آمار کلی از کاهش ملایم نرخ تورم در این برهه حاکی است اما این کاهش نتیجه خنکتر شدن کوره قیمتهای مسکن و انرژی و حمل و نقل است و ربطی به اقدامی یا تصمیمی از دولت سیزدهم ندارد. برخلاف نرخ کلی تورم، قیمت مواد غذایی همچنان روند صعودی را میپیماید. اگر انتظار میرفت که با توجه به اینکه هر سه قوه الآن در دستان اصولگرایان است دولت رئیسی بتواند کاری را از پیش ببرد این انتظار، خیال خام از آب درآمده چراکه با وجود همراهی و آمادگی مجلس هنوز کابینه رئیسی برنامهای، طرحی یا لایحهای را از خود تقدیم مجلس نکرده است تا نمایندگان آن را تصویب یا رد کنند. با گذشت یک ماه از ریاست جمهوری آقای رئیسی هنوز از نقشه راهی برای رسیدگی به مشکلات کشور خبری نیست. این در حالی است که ایران اکنون گرفتار بحرانهای متعددی است، از همه گیری کرونا گرفته تا تورم افسارگسیخته و عدم اعتماد مردم به دستگاههای اجرایی حکومتی که این معضلات همه نیازمند تصمیمگیری درست و به موقع است؛ افسوس که آن طور که پیدا است آقای رئیسی هنوز متوجه نشده که مسابقات انتخاباتی پایان یافته و خود او برنده شده و الآن بر کرسی قدرت تکیه زده است! زیرا در بسیاری موارد به وعده دادن بسنده میکند و ظاهراً بر این حقیقت تلخ واقف نیست که هیچ وعدهای، شکمی را سیر نمیکند مگر اینکه تحقق یابد.
مثالی بزنیم: آقای رئیسی چندی پیش مدعی شد محصولات و مواد غذایی اساسی مورد نیاز کشور را تامین کرده تا بلکه بازار را تنظیم و قیمتهای متورم را سروسامانی ببخشد اما هنوز هم که هنوز است قیمتها با شتاب افزایش پیدا میکند و هیچ اقدامی را از سوی دولت در این زمینه شاهد نیستیم.
آقای رئیسی در زمینه مسکن به وفور وعده داده اما بعید یا غیر ممکن به نظر میآید که وعده ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی هیچ وقت به واقعیت تبدیل شود زیرا بر اساس تخمین تجارت نیوز که چند هفته پیش منتشر شد، تحقق این وعده نیازمند اختصاص روزی هزار میلیارد تومان است؛ این بدین معنا است که مبلغ مورد نیاز طرح مسکن رئیسی، ۳۵۰ برابر کل درآمد نفتی ایران در سال ۹۹ است. این در حالی است که نظر به اینکه در سال ۹۹ سرانه تولید ناخالص ملی حدوداً ۸۰۳۴ دلار بوده، قیمت تمام شده کوچکترین واحد مسکونی طرح رئیسی از توان خانوارهای کارگری بیشتر خواهد بود. بیژن خطیبی، نایب رئیس انجمن صنفی پیمانکاران در گفتگو با روزنامه دنیای اقتصاد مورخ ۷ شهریور در این باره اظهار داشت: دولت جدید برای تامین منابع لازم برای احداث یک میلیون واحد مسکونی در سال دو راه در پیش دارد: راه اول این است که از بانک مرکزی استقراض انجام دهد که منجر به خلق پول شده و تورم بیشتر را به همراه دارد. راه حل دوم این است که بانکها را مکلف کند به صورت دستوری، میزان ۲۰ تا ۳۰ درصد از منابع تخصیص داده شده برای اعطای وام را به سمت مسکن ببرند. بانکها علاقه زیادی به وارد کردن پول در بخش مسکن و اعطای وام مسکن نداشته و بیشتر تمایل به اعطای وامهای زود برگشت دارند، زیرا منابعی که در بخش احداث مسکن وارد میشوند دارای دوره بازپرداخت طولانی طی اقساط بلندمدت ۱۵ تا ۲۰ ساله هستند.
البته این نیز سوال است که دولتی که قادر به تامین آب و برق مورد نیاز خانههای موجود نیست آیا میتواند آب و برق ۴ میلیون خانه جدید را هم تامین کند؟
آقای رئیسی باید کاری کند تا اعتماد مردم به نظام و دولت را به دست بیاورد؛ پیش نیاز کسب اعتماد مردم هم، اعلام برنامه دولت برای چهار سال پیش رو است که در غیر این صورت اعتبار آقای رئیسی در افکار عمومی بیش از پیش زیر سوال میرود. مردم ایران سالها انتظار دولتی کارآمد کشیدهاند و رئیسی با وعده کارآمدی آرای اکثریت رایدهندگان را از آن خود کرد؛ هرچند که انتخاب اکثریت مردم نبود باز اگر با بحرانهای موجود به نحو موثر و خلاقانه برخورد نماید ممکن است دستاوردهای مهمی را به ارمغان آورد. برای این کار باید آقای رئیسی خلاقیتی به خرج دهد و با مردم صادقانه و روراست باشد؛ خلاقیت و صداقتی که در سابقه او به چشم نمیخورد.