قلدری سپاه، دلزدگی عراقیها

گذرگاه عرعر در مرز عراق و عربستان که سی سال از بسته شدن آن میگذشت، ۲۸ آبان سال جاری بازگشایی شد. بازگشایی مرز عراق و عربستان به خودی خود شاید از اهمیت چندانی برخوردار نباشد اما این گرم شدن روابط دو کشور، ابعاد استراتژیکی هم دارد که حکومت ایران از آن غافل نیست و بلاشک با چشم نگران تحولات را میپاید تا مبادا از نفوذ ایران در کشور همسایه خود کاسته نشود. اما گرمای نسبی روابط عراق و عربستان، اتفاقی نیست که به طور ناگهانی و سرزده رخ داده باشد بلکه گمانهزنیها پیرامون الحاق عراق به شورای همکاری خلیج فارس حد اقل هشت سال است به گوش میرسد و با توجه به بیثباتی حاکم بر امور داخلی این کشور همجوار در پی حملات داعش چندان مایه تعجبی نیست که حکومت عراق تلاش میکند به هر نحو ممکن ثبات را به فضای سیاسی و اجتماعی کشور خود بازگرداند. اما بازگشایی گذرگاه عرعر تنها قسمتی از پازل گرم شدن روابط عراق و عربستان میباشد که قطعاً در زمینههای دیگری نیز بازتاب پیدا میکند، از جمله در بخش انرژی که برنامه اتصال عراق به شبکه برق کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در این راستا صورت میگیرد. در همینجا باید گفت، این برنامه هرچند که ممکن است روابط عراق با ایران را تحت الشعاع قرار دهد، اگر از دید عراق بنگریم تصمیم معقولانهای به حساب میآید زیرا که تقاضای برق عراق به مراتب بیشتر از میزان برقی است که در داخل کشور ظرفیت تولید آن موجود است. تقاضای برق عراق حدوداً ۲۴ گیگاوات برآورد میشود که کشور عراق صرفاً قادر به تامین ۱۵ گیگاوات است. شبکه برق مشترک کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس که در حال حاضر کشورهای عمان، امارات، قطر، بحرین، عربستان و کویت را در بر میگیرد و با توزیع هوشمندانه منابع برق، توانسته است تعداد قطعیها در این کشورها را به حد اقل برساند. در این رابطه امید است که با پیوند به این شبکه برق مورد نیاز عراق به صورت دائم و قابل اطمینان، حتی در ساعات پیک، تامین گردد. البته از جنبه سیاسی این توافق عراق را به کشورهای عربی نزدیک میکند و در عین حال میزان وابستگی عراق به ایران را کاهش میدهد که با توجه به روابط پرتنش ایران و کشورهای عربی منطقه، از نظر عربستان و همپیمانهای خود در منطقه، تحول خوبی محسوب میشود. از دید عراق هم این توافق منافع عراق و عراقیها را تامین میکند چراکه با این توافق، عراق از تنگنای بدهیهای خود به ایران بابت واردات انرژی که به رقمی قریب به ۵ میلیارد دلار رسیده است، تا حدی خلاصی مییابد. و البته به همین دلیل اعلام برنامه پیوند عراق به شبکه برق شورای همکاری خلیج فارس نارضایتی حکومت ایران را در پی داشته است. در واکنش به این مشکلات دوگانه، ایران میزان صادرات گاز طبیعی به عراق را از ۵۰ میلیون متر مکعب به ۵ میلیون متر مکعب در روز کاهش داد که این کاهش عراق را در شرایط بحرانی قرار داد. چندی بعد در بغداد رضا اردکانیان، وزیر نیروی جمهوری اسلامی با ماجد حنتوش همتای عراقی وی دیدار کرد. در این جلسه طرفین توانستند اختلاف خود را به طور موقت بر طرف کنند اما با این حال، همزمان با تشکیل جلسه وزرای انرژی دو کشور، فرماندهان عالیرتبه سپاه گاسداران از گروههای شبهنظامی مورد حمایت ایران که در جنگ با داعش نقش کلیدی را ایفا کردند، دیدار داشتند که بی تردید همزمانی این دیدارها به صورت تلویحی این پیام را به حکومت عراق داد که ادامه پروژه اتصال شبکه برق عراق به شبکه شورای همکاری خلیج فارس خطر حمله به تاسیسات برق عراق را هم افزایش میدهد: این خط و نشان کشیدنها همه با این هدف انجام شد که عراق را از پیونستن به شورای همکاری خلیج فارس منصرف کند.
رویکرد سپاه در این باره قطب مخالف نوع برخورد حاج قاسم سلیمانی با اینگونه مشکلات است. چطور میشود که همان سپاهی که برای دهایی عراق از شرّ داعش دوشادوش نیروها و مردم عراق جنگیده الآن برای حفظ نفوذ و قدرت و گسترش انحصار اقتصادی خود، به تهدید اعم از مستقیم و ضمنی و تلویحی متوسل شده است؟ این رفتار ظالمانه را اگر به عنوان نشانهای از تبدیل شدن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به باند دزدی و قاچاق ظالم و زورگو تلقی نکنیم پس چگونه باید تلقی کنیم؟
ضمن مشکلات فوق الذکر هم این هم سوال است که بر اساس کدام منطق کشوری که خودش با مشکل تامین برق مورد نیاز و قطعیها و… درگیر است، به کشور همسایه برق مورد نیاز داخلی را میفروشد؟ که امید است در نوشته دیگری به این موضوع بپردازیم.