در سراسر ایران، پدیده فاجعه‌آمیز خودسوزی به دلیل مشکلات معیشتی اوج گرفته است

در سراسر ایران، پدیده فاجعه‌آمیز خودسوزی به دلیل مشکلات معیشتی اوج گرفته است

در هفتاد روز گذشته، 9 نفر به خاطر مشکلات شدید معیشتی اقدام به خودسوزی کرده اند. در صورتی که تورم تازنده رفاه مردم ایران را کاهش داده است، در مدت چند ماه گذشته قیمت‌های مواد غذایی در بین 80 و 100 درصد افزایش و در عین حال درآمد متوسط خانوارهای ایرانی به طور چشمگیر کاهش یافته است. شرایط طاقت‌فرسای اقتصادی در این افراد این احساس را ایجاد کرده که دیگر امکان بهبود شرایط وجود ندارد و همین دلیل این افراد به فجیع‌ترین شیوه ممکن به زندگی خود پایان داده.
در موردی که در یکم خرداد ماه رخ داد، یک رننده کامیون پنجاه ساله اهل گرگان که پس از بیست سال کار در شرکت توتون گلستان به تازگی مورد تنبیه نانمصفانه قرار گرفت بود، خود را آتش زد. روز بعد، مردی 40 ساله که 4 فرزند داشت، که در شرکت آب و فاضلاب شهر قلعه رئیسی در استان کهگیلویه و بویراحمد کارگر بود و در اعتراض به تاخیر در پرداخت دستمزد و بلاتکایفت بابت قرارداد کاری اقدام به خودسوزی کرده بود، در بیمارستان جان شپرد. چند هفته بعد، کارگر دیگری در این استان به دلیل عدم توانائی بازپرداخت یک بدهی 10 میلیون تومانی خود را آتش زد.
هفتاد خرداد ماه مردی میانسال جلوی اداره صنعت، معدن، و تجارت شهرستان بم خودش را آتش زد. رییس اداره گفته که این مرد برای ساخت یک دستگاهی استخدام شده بود اما چندی نپایید که دستگاه خراب شد و او هم آن را تعمیر نکرد و اذا این اداره از پرداخت کارمزد وی خودداری نمود و او را جریمه کرد: این مرد که پول پرداخت جریمه را نداشت نزد این اداره شکایت کرد ولی با رد شکایتش از سوی مدیران اداره، ناامید دست به خودسوزی زد. در نوزدهم خرداد ماه در ماهشهر استان خوزستان، دو کارگر که 3 سال در پتروشیمی فارابی مشغول به کار بودند، دست به خودسوزی زدند. هر دو به تازگی از کار خود بر کنار شده بودند. در مرداد ماه، در مدت دو روز دو کارگر در استان ایلان خود را آتش زدند. یکی از آنها، مردی سی ساله که در شرکت آب و فاضلاب شهر لاهیجان مشغول کار بود، به خاطر بی بضاعتی خود را قربانی شعله‌ها کرد و دیگری به دلیل اخراج شدن به زندگی خود پایان داد.
سر انجام 3 روز بعد یک ایثارگر دفاع مقدس ساکن شهر سنگر به خاطر بی بضاعتی اقدام به خودسوزی کرد. خودسوزی بین ایثارگران و خانواده‌هایشان به موضوعی بحث‌برانگیز تبدیل شده است، مخصوصا بعد از خودسوزی روح الله پرازیده، فرزنده شهید پرازیده که مهر ماه سال گذشته به وقوع پیوست. روح الله پرازیده، مردی 38 ساله اهل جنوب ایران و دارای 3 فرزند، جلوی سختمان بنیاد شهید استان کهگیلویه و بویراحمد اقدام به خودسوزی کرد. به گفته منایع آگاه آقای پرازیده از بنیاد ایثارگران در خواست کمک مالی کرده بود ولی مدیران این بنیاد دست زد به سینه او زدند و با درخواست وی موافقت نکردند: پس از اعلام این تصمیم بود که آقای پرازیده در کمال نا‌امیدی با خودسوزی به زندگی خود خاتمه داد. سال 1393 این بنیاد به اختلاس مبلغی در حدود 5 میلیون دلار متهم شده بود اما تابحال هیچ یافته‌ای از بررسی‌های انجام شده، منتشر نشده است و هیچ شخصی حقیقی یا حقوقی در این رابطه محاکمه نشده است.
از آنجایی که موارد خودسوزی به علت مشکلات معیشی در یک سال گذشته سر به فلک کشیده است پر واضح است که این موضوع باید با فوریت مورد توجه کارشناسان، سیاستمنداران و فعالان اقتصادی قرار گیرد. اما این نیز گفتنی است که این پدیده به خودسوزی محدود نبوده بلکه آمار خودکشی به شیوه‌های مختلف دیگری هم روندی صعودی را طی کرده است. به عنوان مثال یک کارگر 32 ساله و دارای 2 فرزند که چندی قبل از شرکت پتروشیمی ایلام اخراج شده بود، خود را حلق آویز کرد و به زندگی خود پایان داد. کمی پس از آن بود که 2 کارگر دیگر همین شرکت دست به خودکشی زدند. علت هر 3 مورد خودکشی «مشکلات معیشتی» اعلام شده است. متاسفانه در سراسر ایران شاهد موارد خودکشی در کشور به 5542 رسیده است. این آمار نشان می دهد که میزان خودکشی به 7.75 درصد افزایش یافته است. در این گزارش از جمله دلایل افزایش موارد خودکشی در کشور، بیکاری، بلاتکلیفی قرارداد استخدام، عدم توانائی بازپرداخت وام و درآمد ناکافی و دشواری‌های ناشی از همه‌گیری کرونا اعلام شدند.
گرچه معلوم نیست که این شرایط اسفناک تا چه زمان ادامه خواهد داشت، افزایش موارد خودکشی را باید تحول دردناکی در داستان ملت ایران دانست. این نکته نیز گفتنی است که تنها با گشایش گره کور اقتصاد است که شرایط اقتصادی و معیشتی این ملت مظلوم بهبود خواهد یافت.