نگاهی بر رسواییهای اقتصاد در ایران: چرا ایران همیشه با فساد درگیر است؟
فساد اقتصادی واقعیت غم انگیز زندگی در ایران است که مردم عادی دچار عواقب آن میشوند و در همه ردههای حکومت وجود دارد. این پدیدهای جدید نیست؛ قبل از انقلاب هم وجود داشت. در این سری گزارشها، ما به بعضی از بزرگترین و جنجال برانگیزترین پروندههای اقتصادی در ایران نگاه میکنیم.
در اولین بخش، ما به فساد و اختلاس در زمان شاه میپردازیم.
زمان شاه
به نظر میرسد که در طول سلسله پهلوی، تمامی اعضای خانواده سلطنتی در فساد دست داشته اند. گفته میشود که بنیاد پهلوی که در سال ۱۳۳۷ توسط شاه تاسیس شد فعالیتهای اقتصادی و سرمایهگذاری را در پوشش فعالیت خیریهای را انجام میداد. به علت ماموریت خیریهای خود، این نهاد توانست وضعیت خیریهای در آمریکا کسب کند یعنی مالیت پرداخت نمیکرد. قرار بود درآمد این فعالیتها برای یارانهها و وام به دانشجویان ایرانی در آمریکا و ارتقاع آگاهی فرهنگ و زبان فارسی استفاده شود. اما گمان میرود که شاه از این سازمان بعنوان یک حساب بانکی شخصی سوء استفاده میکرد. مثلاً این سازمان بودجه نوسعه جزیره کیش مستقر در خلیج فارس را هم تامین کرد. ظاهراً هدف این سرکایهگذاری جذب اعراب ثروتمند و ارتقاع سطح توریسم به منطقه بود اما در واقع این یک زمین بازی اشراف سالاریهای تهران بود.
حتی شایعهای بود که خواهر شاه، اشرف پهلوی، در قاچاق مواد مخدر گرفتار شده بود و در فرودگاه ژنو با چمدان پر از هروئین بازداشت شد.
در هر حال، وقتیکه فامیل شاه از کشور گریخت مقدار زیادی منافع کشور با آنها رفت.