آیا عادیسازی روابط تهران و ریاض امکانپذیر است؟
به گزارش Responsible Statecraft، یکی از عواقب قابل توجه گسترش بریکس که در نشست اخیر این پیمان به تصویب اعضاء رسید، این است که عضویت ایران در این گروه فرصت خوبی را برای عادیسازی روابط ایران و عربستان سعودی که این دو کشور رقبای ژئوپلیتیکی در منطقه خلیج فارس به حساب میآیند، فراهم میکند.
بعد از اینکه در سال ۲۰۲۲ میلادی ایران یک عضو دائم و عربستان سعودی «شریک گفتگو»ی سازمان همکاری شانگهای شدند، بریکس به دومین انجمن و پلتفرم چندجانبه برای گفتنگو و همکاری بین تهران و ریاض تبدیل شده است.
اکنون به احتمال قوی با پیوستن این دو کشور به گروه بریکس و در آینده، عضویت کامل عربستان سعودی در سازمان همکاری شانگهای، روابط ایران و عربستان سعودی تقویت و بهبود خواهد یافت. اما بعضیها با نگاه بنبینانهتری به نابسامانی بریکس اشاره و ادعا میکنند که این گروه برخلاف اتحادیه اروپا یا ناتو، فاقد معیارهای شفاف و مشخص برای عضویت است و در واقع به نظر میرسد که تنها با تقاضای عضویت کشورهایی موافقت میکند که با رهبری آمریکا در سازمانهای بینالمللی مشکل دارند.
با این حال، در نتیجه بیبندوباری مختص گروه بریکس، این گروه از انعطافپذیری زیادی برخوردار است و نبود چارچوب اصول و مقررات داخلی برای تهران و ریاض یک فرصت بزرگی است. بر کسی پنهان نیست که هر دو کشور این آرزو را دارند که به ابرقدرت اقتصادی جهان تبدیل شوند و لذا عضویت در بریکس میتواند راه رسیدن به این هدف را هموار سازد. همچنین لازم به ذکر است که پیمان بریکس برخلاف سازمان همکاری شانگهای به یک منطقه محدود نبوده و حتی چند کشور دموکراتیک نیز در آن هضو هستند. اگر ایران به درستی از این فرصت استفاده نماید ممکن است شرایط خروج از انزوای اقتصادی و سیاسی بینالمللی فراهم شود.